تجهیزات صنعت لوازم خانگی

تجهیزات خانه و آشپزخانه

مقدمه: عمده زمانی که یک خانم خانه دار در خانه سپری می کند ، در آشپزخانه می باشد. به نوعی آشپزخانه قلب هر خانه می باشد. پس امکانات و تجهیزات خانه باید راحتی خانم خانه دار را فراهم نماید. تجهیزات آشپزخانه شامل یخچال ، فریزر ، ماشین ظرفشویی ، ماشین لباسشویی ، هود ، سینک ، اجاق گاز ، فر ، مایکروویو ، شیرآلات و سایر لوازم برقی کوچک هم چون چای ساز ، قهوه ساز ، آب میوه گیری و …. می باشد. 

وسایل آشپزخانه ابزارهایی هستند که با یاری آنها مواد خوردنی را می‌توان به گونه‌ای غذا تبدیل کرده و آماده خوردن کرد. این ابزارها را می‌توان به دسته‌های گوناگونی تقسیم کرد:

1-ابزار آشپزی: 

• 1-آبکش: وسیله‌ای کاسه‌ای شکل است که به منظور آب‌کشی و جداسازی مواد خوراکی از قبیل برنج و ماکارونی در آشپزخانه به کار می‌رود. آب‌کش معمولاً از جنس چوب، فلزات سبک وزن، مانند آلومینیوم یا ورقات نازک فولادی ساخته می‌شود، ولی انواع پلاستیکی و سیلیکونی آن نیز موجود است. ساختار این وسیله، شامل یک ظرف با سوراخ‌های متعدد برای عبور و جداسازی مایع از غذا است.
• 2-الک: اَلَک، غَربال، سَرَند یا پَرویزن ابزاری برای جدا کردن اجسام ناخواسته به وسیله یک تور بافته شده است. اگر چه، در آشپزی، مخصوصاً برای آرد، الک برای هواگیری مواد مورد استفاده قرار می‌گیرد. یک صافی، نوعی الک است که برای جداسازی جامدات از مایعات استفاده می‌شود.
• 3-پیمانه: ظرفی که برای اندازه‌گیری مایعات و موادغذایی خشک در آشپزی بکار می‌رود. معمولاً این اندازه‌گیری به عنوان یک واحد رسمی در پخت‌وپز استفاده می‌شود. این نوع اندازه‌گیری برای دقت در بکار بردن دستور غذا است و به عنوان یک واحد اندازه‌گیری برای فروش موادغذایی بکار نمی‌رود.
• 4-ترازوی آشپزخانه: برای وزن کردن مواد مصرفی در آشپزخانه ی منازل مورد استفاده قرار می گیرد ، با توجه به ظرفیت ، می توان ترازو را در گروه ترازوی گرمی نیز معرفی نمود ، در این مورد نیاز نیست که دقت توزین بسیار بالا باشد و اگر ترازو دارای دقت توزین 1 گرم باشد برای مواد مصرفی در آشپزخانه کافی است. استفاده از ترازو دیجیتالی برای اندازه گیری مواد در آشپزی است که موجب می گردد تا اندازه ی مواد صحیح باشد و در نتیجه غذای آماده شده با رعایت اندازه ی مواد تهیه گردد و دارای مزه ای لذت بخش باشد ، این دستگاه با عنوان ترازو خانگی نیز در فروشگاه عرضه می گردد و ظرفیت دستگاه در آشپزخانه بین 2 تا 5 کیلوگرم می باشد .
• 5-دربازکن: ابزاری است که برای باز کردن در به کار می‌رود و به یکی از موارد زیر اشاره دارد:

        1-وسیله آشپزخانه:

          1- بطری‌ بازکن برای باز کردن تشتک بطری‌ها

          2-قوطی ‌بازکن برای باز کردن در قوطی‌ها

          3-چوب‌پنبه‌ بازکن برای باز کردن چوب پنبهٔ بطری‌ها

        2-در خانه

          1-دربازکن خانه ابزاری ارتباطی صوتی برای ارتباط میان بیرون و درون خانه‌ها و باز کردن در

          2-دربازکن تصویری ابزاری ارتباطی صوتی و تصویری برای ارتباط میان بیرون و درون خانه‌ها و باز کردن در خانه

• 6-رنده: رنده یکی از وسایل آشپزی است که برای خرد کردن مواد غذایی به قطعات ریز بکار می‌رود. کاربرد آن بیشتر در رنده کردن گوجه، پیاز، سیر و پنیر است. هدف از رنده کردن خوردنی‌ها، پخش یکسان آن‌ها در همه خوراک است.
• 7-ساطور: ساطور (به انگلیسی: Cleaver) چاقوی بزرگی است با شکل‌های گوناگون که بیشتر، شباهت زیادی به یک تبر کوچک با تیغهٔ چهارگوش دارد. از ساطور بیشتر برای بریدن استخوان‌ها به‌کار می‌رود.
• 8-سبزی‌خردکن: سبزی خردکن وسیله‌ای برای خردکردن سبزی است. به وسیله دستگاه سبزی خردکن می‌توان هر نوع سبزی، سیر، فلفل دلمه، کلم، بادمجان، لوبیا سبز، مغز گردو، مغز بادام و غیره را در آشپزخانه‌های صنعتی یا خانگی خرد کرد.

  انواع دستگاه سبزی خرد کنی

  1-سبزی خرد کن خانگی: از این دستگاه برای خرد کردن سبزی برای مصارف خانگی استفاده می‌گردد.

  2-سبزی خرد کن صنعتی: از این دستگاه جهت خرد کردن انواع سبزیجات به منظور استفاده در هتل، رستوران، دانشگاه، بیمارستان، آشپزخانه تجاری، کارخانجات تولید بسته بندی های سبزی خرد شده و بسیاری موارد دیگر استفاده می‌شود.

• 9-سماور: سَماوَر (به روسی: Самовар) وسیله‌ای معمولاً فلزی است که برای آماده کردن چای به منظور نوشیدن بکار می‌رود. این ظرف دارای یک مخزن آب است که برای آماده کردن چای و موارد دیگر همواره در حال جوشیدن نگهداشته می‌شود. واژه سماور از زبان روسی آمده و در آن زبان معنی آن «خودجوش» است
• 10-سیخ: سیخ قطعه فلز یا چوبی است که به صورت کشیده و باریک ساخته یا تهیه می‌شود و برای نگهداشتن تکه‌های ماده‌ای خوردنی (معمولاً انواع گوشت) بر روی آتش یا منقل استفاده می‌گردد. سیخ‌های فلزی معمولاً از آلیاژهای ضدزنگ آهن ساخته می‌شوند و ممکن است به شکل مفتول یا اندکی پهن باشند. سیخ‌ها را برای راحت فرورفتن در ماده غذایی، نوک تیز می‌سازند. سیخ‌های فلزی ممکن است دسته‌ای از جنس چوب یا پلاستیک سخت داشته باشند. سیخ‌های چوبی از بامبو و سایر انواع چوب تهیه می‌شوند.
• 11-قیف: لوله‌ای دراز می‌باشد که بیشتر با ریخت کله‌قندی، دهانه‌ای پهن و ساقه‌ای باریک دارد. این دستگاه برای عبور مواد مایع یا دانه‌های ریز (ریزدانه‌ها) با دهانه‌ای کوچک، برای عبور اجسام به‌طرف ظرف مورد نظر به‌کار می‌رود. قیف‌ها معمولاً از جنس استیل ضدزنگ، شیشه یا پلاستیک ساخته می‌شوند. مواد مورد استفاده در ساخت این دستگاه باید به‌اندازه کافی محکم باشند تا بتواند وزن اجسامی را که قرار است انتقال یابد را تحمل کند و نباید نسبت به اجسام واکنش نشان دهد. به همین‌دلیل، استیل ضد زنگ یا شیشه برای انتقال گازوئیل مفید هستند، درصورتیکه پلاستیک برای یک آشپزخانه می‌تواند مفید باشد.
• 12-کارد:کارد و چاقو ابزارهایی تیز هستند که برای بریدن به‌کار می‌رود. چاقو ابزاری است که لبهٔ برندهٔ آن در دستهٔ آن بر می‌گردد و می‌خوابد و لذا می‌توان آن را در جیب هم گذاشت ولی کارد وسیله ایست که لبهٔ آن روی دسته بر نمی‌گردد. پس وسیله برنده‌ای که همراه با چنگال سر میز غذا خوری می‌گذارند کارد است نه چاقو.

  کاردهای گوناگونی وجود دارند که برای کارکردهای گوناگون به‌کار می‌روند، مانند: کارد میوه‌خوری، غذاخوری، چاقوی حکاکی، گل‌کنی، دالبُرزنی، توپی‌کنی، ضامن‌دار و جز اینها.

  ابزاری که برای تیز کردن لبهٔ چاقو به‌کار می‌رود، چاقوتیزکن نام دارد.

• 13-گوشتکوب: گوشتکوب یا له کن، از وسایل‌آشپزی، مناسب برای له کردن مواد غذایی به ویژه گوشت است. در ایران برای کوبیدن مواد موجود در آب‌گوشت، دیزی، گوشت و نخودآب کاربرد دارد. گوشت‌کوب ها در انواع چوبی، پلاستیکی و آلومینیومی یافت می شوند.
• 14-ماهی‌تابه: ماهی‌تابه یا تابه یکی از وسایل آشپزخانه است که برای گرم کردن یا سرخ کردن گوشت، ماهی، کوکو و غیره به کار می‌رود. به ماهی‌تابه ماهی‌تاوه یا ماهی‌توه نیز گفته می‌شد
• 15-ملاقه:  نوعی قاشق بزرگ با دسته‌ای بلند است که بخش برداشت غذایی آن کاسه‌ای شکل و گود می‌باشد. ملاقه بیشتر برای جا به جایی مایعات و سِرو سوپ و آش استفاده می‌گردد.
• 16-هاون: هاوَن یا هَوَنگ ظرفی سنگی یا فلزی (غالباً برنجی) است که در آن ادویه و تخم‌های گیاهان و غیره را با دسته‌ای می‌کوبند و می‌سایند.

2-لوازم آشپزخانه: لوازم آشپزخانه، گروهی از لوازم خانگی ویژه آشپزخانه هستند که معمولاً با برق کار می‌کنند، این لوازم به سه گروه کلی لوازم خانگی کوچک لوازم خانگی اصلی و لوازم برقی مصرفی تقسیم می‌شوند

• 1-آبمیوه‌گیری: نام وسیله‌ای است که برای گرفتن آبمیوه از میوه ها استفاده می‌شود. دستگاه آبمیوه‌گیری ممکن است برقی یا دستی باشد.

نکات ایمنی آب میوه‌گیری برقی

اطمینان از قطعی کلید دستگاه قبل از وصل کردن دو شاخه به پریز 

هرگز محفظه موتور را داخل آب نکنید.

پیش از استفاده از آب میوه‌گیری دو شاخه و سیم رابط آن را چک کنید.

آب میوه‌گیری را روی مکان صاف بگذارید.

پیش از توقف کامل ماشین دستگاه را باز نکنید.

هرگز موقع کار دستگاه، انگشت، قاشق، چنگال و غیره را داخل محفظه آب میوه‌گیری نکنید.

• 2-آرام‌پز: دیگ و دیگچه‌ای بیشتر برقی در انواع و اشکال و ساخت‌ها و جنس‌های مختلف است که خوراک را نرم نرم و در دمای کم، (بین ۱۷۰ تا ۲۸۰درجه فارنهایت معادل ۷۶ تا ۱۳۷ درجه سانتیگراد) با مصرف ناچیز انرژی و حفظ خواص طبیعی می‌پزد.
• 3-اجاق گاز یا دیگدان گاز: وسیله‌ای برای آشپزی است که از گاز قابل اشتعالی مانند گاز طبیعی، پروپان یا بوتان به عنوان سوخت استفاده می‌کند. امروزه اجاق گاز یکی از ضروری‌ترین وسایل منازل است و زندگی بدون آن، به ویژه در شهرهای بزرگ با دشواری همراه است.
• 4-پلوپز: دستگاهی برقی است که در آن پلو به وسیله ی الکتریسیته ای که به المنت‌های آن می‌رسد، دستگاه را گرم کرده و برنج، آب و روغن موجود در پیمانه(ظرف) را می‌پزاند؛ این المنت‌ها در زیر پلوپز جای دارند.
• 5-برشته‌کن یا توستر: (به انگلیسی: Toaster) دستگاهی برقی است که با آن نان را گرم یا برشته می‌کنند. برشتار (به انگلیسی: Toaster Oven) نوعی اجاق برقی است که علاوه بر برشته کردن نان، برای گرم کردن یا سرخ کردن بعضی مواد غذایی از آن استفاده می‌شود.
• 6-کتری برقی:  نوعی وسیله الکترونیکی برای جوشاندن آب است. از این وسیله بیشتر برای تهیه چای، قهوه فوری، شکلات داغ و نظایر آن استفاده می‌شود. مهمترین اجزای کتری برقی کلید اتوماتیک، المنت تولید گرما و لامپ هشدار روشن بودن کتری است. 
• 7- زودپز: پختن مواد غذایی ممکن است در یک ظرف در بسته و تحت فشار به نام زودپَز انجام شود. این روش، سرعت پخت را افزایش می‌دهد و ویتامین‌های غذا نیز بهتر در آن باقی می‌مانند. بدنه دیگ زودپز را از جنس فولاد ضدزنگ یا آلیاژی از آلومینیوم می‌سازند. روی درپوش این وسیله هم یک دریچه اطمینان وجود دارد. وقتی فشار بخار آب به حدی می‌رسد که ظرف نمی‌تواند آن را تحمل کند، این دریچه باز می‌شود تا بخار آب از آن خارج شود. 
• 8- دستگاه مخلوط کن: دستگاه مخلوط‌کن برای مخلوط کردن مایعات و همچنین جهت خرد یا آسیاب کردن گوشت، سیب زمینی، پیاز، مغز گردو، برنج، ادویه و اجسام سخت به کار می‌رود.
• 9-چرخ گوشت: ابزاری برای تبدیل کردن قطعات بزرگ گوشت به قطعات ریزتر می‌باشد. چرخ گوشت‌ها در دو نوع دستی و برقی موجود بوده و اندازه های متفاوتی دارند که بسته به این سایزها میزان گوشت وارد شده به دستگاه و ضخامت آن کم و زیاد می‌شود.
• 10-یخچال: دستگاهی است که از یک وسیله سردکننده به همراه یک عایق حرارتی و سازوکاری برای انتقال گرما از داخل این محفظه به بیرون تشکیل می‌شود. از یخچال برای خنک نگهداشتن مواد غذایی، داروها و دیگر چیزهای فاسدشدنی استفاده می‌شود. 
• 11-هود:(به انگلیسی Fume hood) مکنده موضعی در قسمت ابتدایی سیستم تهویه بوده و در اشکال مختلف با توجه به نیازهای مختلف به تهویه به‌کار برده می‌شود. کار اساسی هود تأمین گستره‌ای از مکش هوا به منظور دریافت مؤثر آلاینده و انتقال آن به درون هود می‌باشد.

3-اثاثیه آشپزخانه: اثاثیه یا اثاث آشپزخانه به مبلمان به کار رفته در آشپزخانه گفته می‌شود. اثاثیه آشپزخانه را می‌توان به گروه‌های زیر تقسیم کرد:

• کابینت آشپزخانه
• مبلمان مانند میز و صندلی ناهارخوری، صندلی بوفه و ...
• چراغ
• اکسسوری مانند ساعت و گلدان و ...

4-ظروف آشپزخانه: ظروف به مجموعه بزرگی از ابزارهای حمل، نگهداری و یا پخت غذا گفته می‌شود که فضایی برای ذخیره مواد غذایی جامد و مایع دارند. ظروف را می‌توان به دو گروه اصلی زیر تقسیم کرد:

5-ابزار پذیرایی: به کلیه ابزاری گفته می‌شود که غذای آماده شده به کمک آن‌ها ارائه شده و خورده می‌شود.بخشی از ابزارهای پخت میتوانند در پذیرایی هم استفاده شوند اما به طور کلی انواع بشقاب، قاشق و چنگال یا چاپ استیک، لیوان‌ها و جام ‌ها و انواع ظروف دردار، بدون در یا دارای گرم کن برای پذیرایی استفاده می‌شوند. این ابزار شامل وسایل زیر می شوند:

6-منسوجات آشپرخانه: منسوجات آشپزخانه به مصنوعات پارچه‌ای مورد استفاده در آشپزخانه گفته می‌شود. منسوجات آشپرخانه می‌تواند شامل انواع پیش‌بند، سربند، دستمال سفره و میز، دستگیره پارچه‌ای و پارچه‌های مورد

7-ابزار نظافت: ابزار نظافت شامل ابزاری است که برای شستشو و نظافت فضای کلی آشپزخانه و تمامی ابزار مورد استفاده در آن به کار می‌رود. مواد ضدعفونی‌ کننده، ابزارهای شستشو ظرف و سطوح، تجهیزات خشک‌کننده و آب‌چکان ظروف، از این گروه وسایل هستند.