لوازم و وسایل خرازی و خیاطی
مقدمه: آشنایی با هنر خیاطی و خرازی
معرفی هنر خیاطی به همراه تاریخچه مختصری از آن:
خیاطی هنری است که شاید به اندازه طول عمر انسان قدمت داشته باشد. از همان زمان که بشر نیاز به پوشش را در خود احساس کرد این هنر به وجود آمده است. انسان های اولیه که با دوخت و دوز آشنایی نداشتند برای پوشاندن بدن خود از پوست حیوانات و برگ درختان استفاده می‌کردند. بعدها انسان توانست با استخوان پرندگان، ماهی‌ها و نی‌های باریک خیزران، سوزن بسازد و از روده جانوران به عنوان نخ استفاده کند تا بتواند پوست حیوانات را به هم بدوزد و از آن ها لباس تهیه کند. احتیاج مبرم بشر به لباس باعث پیشرفت سریع این هنر شد و هر قومی برای خود لباس خاصی به وجود آورد که با فرهنگ آداب و رسوم آن قوم سازگاری داشت. مدارک و شواهد به دست آمده از حفاری‌ها، و نقاشی‌ها درون غارها و سنگ نوشته‌ها نشان دهنده سنّت، اعتقادات و پوشش هر دوره است. از آنجا که هر شخصی تمایل دارد که ظاهر خود را به بهترین شکل ممکن آراسته کند بنابراین رنگ و طراحی پوشاک باید هنرمندانه، زیبا، هماهنگ با شرایط محیط باشد. از این رو فن یا به عبارتی هنر خیاطی به وجود آمد و در ردیف مشاغل مهم و کارآمد جامعه قرار گرفت و روز به روز در کنار هنرها و فنون دیگر رشد کرد و به روز شد. از گذشته تا امروز این هنر طرفداران زیادی داشته است و مردان و زنان بسیاری با این هنر در سطوح مختلف آشنا هستند.
تعریف خیاط: در گذشته به فرد خیاط، درزی، دوزنده، سوزنی و جامه‌دوز می‌گفتند . به طور کلی می‌توان گفت: خیاط، فردی است که به‌طور حرفه‌ای به دوخت، تعمیر و یا تغییر در پوشاک می پردازد. برخی از خیاط‌ها به صورت فردی و برخی در کارگاه های خیاطی یا شرکت های تولید لباس، همراه گروهی از خیاط‌ها کار می‌کنند و شاید بتوان ادعا کرد: افرادی که کار خیاطی انجام می‌دهند و به پارچه، مُد و لباس، علاقه خاصی دارند؛ اصولا افراد منظم و دقیقی هستند.
در این مقاله سعی داریم شما را با لوازم به کار رفته در هنر خرازی و خیاطی آشنا کنیم.
لوازم خرازی:
لوازم خرازی شامل دسته های مختلف زیر می شوند:
1-لوازم بافتنی: لوازم بافتنی شامل موارد زیر می شوند:
1- کاموا:
کاموا چیست؟ کاموا نخ های سُست پشمین یا پنبه‌ای که با قلاب انواع پوشاک های لازم زنانه، مردانه، بچه گانه، دخترانه و پسرانه را بافت می کنند. کاموا از کلمه کانوس انگلیسی که آنهم از کلمه کانابیس لاتینی ماخوذ است گرفته شده است.
انواع کاموا: نخ های بافتنی به دو دسته مصنوعی و طبیعی تقسم می شوند،
طبیعی آن به چهار دسته:
1-پشم: بهترین انتخاب پشم گوسفند برای تهیه کاموا است، به این دلیل که پوششی بسیار مناسب دارد، و برای تهیه انواع لباس کاربرد دارد.
مزایا:
- گرم نگه داشتن بدن، به دلیل ساختمان شیمیایی و فیزیکی بخصوص اثر تغییرات جوی را بر روی بدن کم می کند.
- با جذب عرق بدن ، حالت تعادل در بدن به وجود می آورد.
- بافتی مقاوم ،چرا که قدرت مقاومت الیاف پشم در برابر عوامل خارجی خیلی زیاد است و در مقایسه با الیاف گیاهی مقاوم تر است
- با استحکام بالا
- رنگ پذیری بسیار خوب
- پشم غیر قابل اشتعال مگر اینکه مستقیماً در معرض آتش قرار بگیرد.
2-موی حیوانات
3-کتان ( الیاف گیاهی ): این الیاف از ساقه گیاهی به نام فلکس استخراج می شود.
حداکثر رشد طولی حدود 120 سانتی متر در شرایط مناسب جوی است. بالای ساقه آن دارای شاخه های متعدد است و در روی این شاخه ها ، گل هایی به رنگ سفید ، بنفش ، لاجوردی ، قرمز و آبی دیده می شود. این الیاف همانند پنبه از سلولز و آب تشکیل شده و به رنگ زرد، سبز و قهوه ای می باشد و استحکام آن تقریبا دو برابر الیاف پنبه می باشد.
این الیاف بسیار پر کاربرد می باشد.از جمله کاربردهای آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- برای بافتن پارچه رو میزی
- لباس دریایی
- نخ های صحافی
- طناب
4- ابریشم: این الیاف از پیله کرم ابریشم بدست می آید. این نخ ، برای بافندگی مورد استفاده قرار می گیرد و به عنوان یکی از بهترین و نرمترین پارچه های دنیا به شمار می رود. جالب است بدانید عمده ای از ابریشم از پروتئین تشکیل شده است. همچنین اگر از جهات مختلف به آن نگاه کنید رنگ های متفاوتی از آن می بینید.
2-دستگاه های بافت: دستگاه بافت روفرشی ، دستگاه جوراب بافی اتومکانیک ، دستگاه اسکاج بافی ، دستگاه گلیم بافی و ... همه جزء دستگاه های بافت به حساب می‌آیند.
3-قلاب بافتنی: از قلاب برای بافت کلاه، دستکش، پاپوش، ساق دست، اشارپ، شال، دامن، ژیله، رومیزی و لباس های ظریف و ابریشمی با نخ های کاموا و کتان با ضخامت معمولی استفاده می شود.
3 مدل دست گرفتن قلاب در قلاب بافی
1-مدل زاویه دار : در این مدل شما قلاب را به صورت کج و با زاویه رو به بیرون در دست می گیرید.
2-مدل رو به خود : در این مدل شما قلاب را به صورت کج و روبروی خود در دست می گیرید.
3-مدل صاف : در این مدل شما قلاب را به صورت مستقیم و با زاویه ای خاص در دست می گیرید.
انواع قلاب در قلاب بافی
جنس قلاب های بافتنی نیز متفاوت است، ممکن است پلاستیکی، فلزی و یا چوبی باشند. بعضی از میل ها نیز دارای دسته ارگونومیک هستند که در دست گرفتن آنها را بسیار راحت تر می کند. بهترین و متداول ترین جنس قلاب که در سراسر جهان از آن استفاده می شود نوع استیل آن هست و نوع آلومینیومی به دلیل اینکه کاموا را نخ نخ (ریشه ریشه) می کند و کار با آن راحت نیست توصیه نمی شود
4-میل بافتنی: به طور کلی ۳ نوع میل بافتنی موجود است:
۱- میل صاف : به صورت جفت می باشد که در اندازه های ۲۵-۳۰ و ۳۵ سانتیمتری موجود است.شکل میل صاف و کشیده است و در سایز های شماره ۲ الی ۱۰ موجود می باشد.هر چه ضخامت نخ نازکتر باشد از میل شماره پایین تر و هر چه ضخامت نخ بیشتر باشد از میل های ضخیم تر استفاده می شود.معمولا سایز میل که برای هر نوع نخ استفاده شود بر روی لیبل های دور کاموت درج شده است.برای کسانی که بافت آنها معمولا سفت میشود و قادر به بافت های شل تر نیستند بهتر است دقیقا شماره میلی که روی لیبل کاموا درج شده را بکار ببرند.افرادی که بافت متوسطی دارند (نه خیلی شل و نه خیلی سفت) بهتر است از شماره درج شده روی کاموا یک شکاره پایین تر استفاده کنند (مثلا اگر کاموا ۴ تا ۴.۵ باشد بهتر است با شماره ۳ تا ۳.۵ کار کنند). افرادی که بافت آنها خیلی شل می باشد بهتر است از شماره روی لیبل کاموا ۲ شکاره پایین تر استفاده کنند.
۲- میل گرد یا سیمی : این نوع میل از یک جفت میل کوتاه که بوسیله سیم نایلونی به هم متصل میباشد درست شده است که گاهی اوقات استفاده از این نوع میل برای افراد تازه کار کمی سخت می باشد.برای نرم تر شدن سیم نایلونی و جلوگیری از پیچش آن در حین کار می توانید سیم نایلونی را بمدت ۱۰ الی ۱۵ دقیقه درون ظرف آب گرم قرار دهید.بهتر است از آب داغ لوله آب گرم استفاده شود زیرا آب داغ در حال جوش به سیم نایلونی صرمه وارد میکند.از آنجایکه در حین بافت با میل گرد یا سیمی بیشتر وزن لباس روی سیم قرار میگیرد و از این رو کار با این نوع میل بهتر و آسان تر است.
۳- میل دو سر : این نوع میل معمولا از ۴ تا ۵ عدد تشکیل شده است و هر دو سر میل دارای نوک تیز و کشیده می باشد.برای استفاده از این نوع میل نیازی به برگرداندن کار در انتهای هر رج نمی باشد بلکه می توانید تا اواسط دانه ها را با یک سمت میل از وسط دانه ها به بعد را با سمت دیگر میل ببافید.در واقع کار را دائما دور می زنید و بافت بدون درز به شکل لوله ایی به دست خواهید آورد.
2-لوازم هنرهای دستی: لوازم هنرهای دستی موارد زیر را در بر می گیرد:
- لوازم تریکو و فرشینه
- لوازم تاج
- مهره ی تزئینی
- مروارید
- اکلیل های تزئینی
- دستگاه هویه کاری:
لوازم مورد نیاز هویه کاری
1-دستگاه هویه ترجیحا ۱۰۰ یا ۲۰۰ وات
2-پایه هویه برای قرار دادن دستگاه هویه
3-پارچه قابل سوختن مانند ساتن یا نمد
4-لایی حریر
5-شیشه به عنوان زیر دستی
6-شابلون در طرح ها و اندازه های مختلف
- زنجیرهای تزئینی
- کچه و لوازم کچه
- چرم و لوازم چرم
- نمد و لوازم نمد
- قیطان سوزنی
- سیم ماهیگیری
- لوازم عثمان دوزی یا شفق دوزی
- کوبلن، ترمه، گلدوزی
- لوازم گلسازی
- گل تزئینی
3-سنگ و نگین: شامل موارد ذیل می شود:
- نوار سنگ
- سنگ و نگین دوختنی
- سنگ و نگین حرراتی
- سنگ و نگین تزئینی
- لوازم بدلیجات
- لوازم تزئینات
- چسب و لوازم
به دلیل این که اکثر افرادی که با لوازم خرازی سر و کار دارند نیاز به استفاده از چسب خواهند داشت، باید در فروشگاه خرازی خود چسب نیز داشته باشید که در فروش چسب نیز باید به این نکته توجه داشته باشید که متناسب با هر کاری باید چسب مخصوص به آن را داشته باشید که این چسب ها عبارتند از:
- چسب آکواریوم
- پایه چسب
- چسب آهن
- چسب چوب
- چسب نواری
- چسب ماتیکی
- چسب هنرهای دستی
- چسب همه کاره
- چسب حرراتی و لوازم
- چسب قطره ای
تورها از جمله اجناسی هستند که نیاز است انواع مختلف آن ها را در فروشگاه خرازی خود داشته باشید که عبارتند از:
- تور دبی
- تور کتان
- تور کش
- تور ارگانزا
- تور گیپور
- تور دانتل یا تور کشی
لوازم خیاطی
لوازم خیاطی نیز مانند لوازم خرازی شامل دسته های مختلفی می شود که در ادامه آن ها را مورد بررسی قرار می دهیم.
1-لوازم چرخ خیاطی: لوازم چرخ خیاطی شامل موارد زیر می شود:
- تسمه چرخ خیاطی
- موتور چرخ خیاطی
- ماسوره ی چرخ خیاطی
- روغن چرخ خیاطی
- سوزن چرخ خیاطی
- پایه چرخ خیاطی
- لامپ چرخ خیاطی
2-اتو و لوازم اتو: موارد زیر را در برمی گیرد:
- ایمن اتو
- اتو سرد
- اتو سنگ
- میز اتو
- لوازم اتوکاری
- انواع ژانت
- انواع بالشتک
3-دستگاه های خیاطی: دستگاه های خیاطی نیز از جمله لوازمی است که جزو لوازم خیاطی به حساب می آید و در برخی از خرازی هایی که لوازم خیاطی می فروشند ارائه می شود: این دستگاه ها عبارتند از:
- گیره فلزی
- اریب زن
- صابون
- رولت
- دفتر خیاطی
- جعبه خیاطی
- کش
- سوزن
- نوارهای تزئینی
- خط کش
- نخ
- لایی
- قیچی
- متر
- گونیا
- فنر لباس
- یقه آماده
- زیپ و متعلقات
- سگک
- قیطان
- اپل
- کاغذ الگو و کاربن
- قزن
- انگشتانه
- جاسوزنی
- بشکاف
- پشم شیشه
- ابر
- زانفیکس
- دکمه
- دستگاه های اتیکت زن
